Rus devlet geleneğinde kişiler değil kurumlar ve sistemler önemlidir.
Çarlık Rusyasından Sovyet dönemine kadar değişmeyen bu gelenek Putin’le yıkılıyor ifadesi yeni bir tartışmayı da beraberinde getiriyor.Beklenen “Çar Putin mi ?” bu tartışmayı yazının ilerleyen kısımlarına koyalım . Geçen aylardan beri Putin ağzında gevelediği “2024 koltuğu bırakıyorum” tartışmaları son günlerde birden bire rota değiştir.
Sistemi Zorlamak,
Doğu Politikacıları klasik hastalığına olan “koltuğu bırakmama”sendromuna sonunda Putin’de tutuldu. 2000’lerin başından itibaren değişik formülüze yöntemleriyle Medmedev girdiği “turnike sistemi” iktidardaki varlığını bugünlere getiren Putin şimdiler çıtayı bir adım daha yukarıya çıkararak ,ölünce kadar koltukta kalma modelini zorluyor.İlk adım olarak Medmedev’i başbakanlıkta aldı.
Bu da önümüzdeki aylarda yeni tartışmaları yeni sıkıntıları Rusya da gündeme getirecek gibi görülüyor.Devlet kurum ve sistem esasına dayanan asırlık Rus davranış kodu değişip kişi endeksli bir sistemi geçebilecek mi ?. Putin anayasa değişikliği ile bu yapıyı zorlama niyetinde gibi duruyor.
Beklenen Çar mı Olmak İstiyor Putin ?
A.Dugin Rus jeopolitiği kitabında dediği gibi 21.yy Rus imparatorluk yüzyılı olmalı tezi de bir bakıma Putin’in son hamlesiyle hayata geçirilecek gibi gözüküyor.
Dolayısıyla Putin beklenen Çar olduğunu devlet yapısına ve halkına inandırma derdine girdi.
“Beklenen Çar” tartışmasına baktığımızda Putin’in daha ziyade Sovyet ekolünden önceki imparatorluk yapısını Rusya’da hayata geçirmek derdinde olduğu aşikar..
Devlet sistemdeki “kurumsal” döneminin bitip “kişi” tabanlı bir yapıya Rusya itilmeye çalışıyor.
Anayasa Değişikliği ile Düğmeye Basıldı mı ?
Rusya’daki son anayasa değişikliği (eğer kabul edilirse ki Rusya demokrasi standartlarında kabul edilmeme gibi bir durumu olmayacağına göre) Rus imparatoru Putin’in geleceği yakında dünyaya ilan edilecek gibi duruyor.
Putin Başarılı mı ?
İç politikada muhalefeti, silah ve yargı ile bastıran hatta yok eden,Kukla yandaş medya inşa eden,ülkenin tek gelir kaynağı olarak doğalgaz petrol dışına ve hantal silah satışında başka bir şeyi gerçekleştiremeyen Putin’inin ülkesi de nüfusun neredeyse %30 yakını 180 dolar altında yaşamıyor.
Moskova,St.Petersburg dışında görünen yerlerde kalkınmayı sağlayamayan(oradakiler gökdelenler) eski KGB ajanı ne kadar “Çar” olabilir.
Dış politika kendini ABD tekrar rakip olarak konuşlandıran, askeri açıdan ABD den hatta Çin’in bile çok gerilerinde olan Rusya var karşımızda…
Sadece yakın bölge ülkelerine güç ve nüfuz “havası atabilen”, NATO nın kendisine düşman olarak tarif etmesinden “memnun olup” bunu ülkedeki “beka tartışmalarının” odağına koyup muhalefeti etkisizleştiren bir Putin var karşımızda…
Ukrayna da çuvallayan sadece “Kırım işgal” ederek kendini af ettirmeye çalışan bir ara sistem tarafında “ekarte” edilmeye çalışan Putin şimdilik Suriye hamlesiyle rahatlamış görünüyor.
Suriye Putin’in Zıplamasına Yetecek mi ?
Putin,Suriye’deki oyun kuruculuğu ,”Türkiye ve İran’ı” nüfuzu altına alması,Almanya ve Türkiye ile imzaladığı ikinci 25 yıllık doğalgaz anlaşmalarıyla belli oranda gelir garantisi sağlamış o olsa da Gazprom’un piyasalardaki güvenli üretici olmaması Putin’in enerji politikalarını ilerleyen yıllarda zayıflatacağı orta duruyor.
Ukrayna’yı tam kontrol edemeyip, AB eksenin Almanya’ya kaptıran, Belarus’u da yavaş yavaş ABD etkisine iten Putin’in, Suriye ve AB enerji politikalarındaki başarılı hamlelerini bir tarafa koyarsak Ruysa’nın küresel çapma bir oyun belirleyici olduğunu söyleyemeyiz.
Selman’la Baş Edemeyen Putin
Son günlerde ABD nin Selman’la oynadığı petrol fiyatları hamlesi Rusya’yı ciddi bir şekilde sarstığı görüldü.
Ruslar petrol fiyatlarında 9 dolara kadar dayanacaklarını iddia etselerde dünya da en fazla kendi kuyusu olan ARAMCO, bu yarışta Rusya’yı diz çöktürebileceğinin sinyallerini verdi.
Rusların bunu engellemek için İran ve Yemen denkleminde dronelarla tekrar Aramco rafinerilerine saldırıya geçme hamlesi ilerleyen günlerde sahaya sokabilir.
Hollanda Hastalığına Tutulan Rus Ekonomisi Ne Kadar Güvenli
Hollanda hastalığına muzdarip olan Rusyaların özellikle önümüzdeki 10 yılda araba üreticilerinin petrolden elektriğe geçmeleri hızı artarsa artık 21.yy da petrol hikayesi başka bir şekilde anlatılacak gibi… Tabii petrol satan ve sadece ona dayanan ekonomilerin durumunda tartışılır olacaktır.Benzer sıkıntılar petrol ve doğalgaz’a bağımlı Rus ekonomisininde görüleceği gün gibi ortada duruyor.
Batıcı Ruslar ve Gençler Putin için En Büyük Engel..
Rusya’nın %50 si kendisini batılı ve kapitalist değerlerle birlikte değerlendiriyor. Dünya’ya entegre olmuş Rus gençlerinini Putin’in 2036 kadar iktidarda kalma hayallerini ciddi bir şekilde engelleyecek gibi duruyor.
Sonuçta Putin’in evdeki hesapı ilk etapta tutsa da çarşıda yaşayacağı ve kontrol edemeyeceği etkenlerden dolayı farklı “başkanlıktan Çarlığa” geçişi yeni sorunlara gebe olduğu görülüyor.
